هیچ نەتەوەیەک نادۆزیتەوە کە زمانى خۆى بەم دەردەى ئێستاى کورد بەرێت، بەتایبەت ئەو حاڵەى کە ئێستا لە نێو خوێندنى باڵادا کارى لەسەر دەکرێت، لابردن و یا بە دڵخوازهەژمارکردنى زمانى کوردى لە پۆلى شەشى ئامادەیی (کە چارەنووسسازترین پۆلە بۆ دیاریکردنى داهاتووى تاک) هیچى کەمتر نییە لە شاڵاوەکانى ئەنفال. کە دەڵێن کەمتر نییە، بەڵگەى زانستی و مێژووییمان پێیوە: کامە نەتەوە و گەل بە مردنى تاکەکانى بەرەو لەنێوچوون چووە؟! لە مێژووى مرڤایەتیدا نایدۆزیتەوە، بەڵام ئەو گەل و نەتەوانە کوان کە زمانەکانیان لە لایەن ئیستیعمارەکانەوە داگیر کرا، کوان ئەو گەلانەى کە زمانەکانیان لە نێو زمانە باڵادەستەکان توانەوە. ئێمە ساڵانە و لە ڕۆژى زمانى دایکیدا لە یونیسێف و یونیسکۆوە گوێبیستى ئەوە دەبینن کە ساڵانە چەند زمان لە نێو دەچن، بۆیە مەرگى زمانەکان بە ماناى مەرگى گەلەکانە. ئەوەى کە ئێستا بۆ زمانى کوردى دەکرێت ئەنفالێکى ڕاستەقینەیە:
بۆچى:
١. چیتر قوتابی هەست بە گرنگى زمانە زانستییەکەى ناکات.
٢. کەسانى پسپۆر کە لە پزیشکى و ئەندازیارى و زانستەکاندا دەخوێنن و دەرچوونە ناتوانن تێز و توێژینەوەکانیان پێشکەش بە کۆمەڵگە بکەن بە زمانێکى پاراوى کوردى.
٣. بەهاى زانستى زمانى کوردى لە قۆناغەکانى پێشووترى خوێندن کەمتر و کەمتر دەبێتەوە.
٤. ئاستى گەورەیی مامۆستاى کوردى کەمتر و کەمتر دەبێتەوە.
٥. مێژووى قوربانیدان و خوێندانى کوردمان وەبەرچاو نەگرتووە و بە کەممان هەژمار کردووە.
٦. بڕیارەکەى خوێندنى باڵا دەچێتە چوارچێوەیەکى تەسکى بەرژەوەندى چەند کەسێکەوە.
٧. ئەم بڕیارە داپۆشینى هەڵە و کەمکارى خودى زانکۆکان و وەزارەتى خوێندنى باڵا و ناوەندە ئەکادیمییەکانى هەرێمى کوردستانە، چونکە تا ئێستا نەیانتوانیوە کار لەسەر فەرهەنگى (قامووس) زانستى بکەن و شتێک بدەن بە دەستەوە کە قوتابی دەستەودامێنى زمانێکى تر نەبێت بۆ تێگەیشتن لە زانست و پسپۆڕیەکەى.
٨. بڕیارەکە سەقەتە چونکە بڕیارى لەم شێوەیە و بەم گرنگییە لە کۆتایی ساڵى خوێندن نادرێت بەڵکو ساڵێک پێشتر دەدرێت و ئامادەکارى بۆ دەکرێت و کۆنفڕانسى زانستى بۆ دەگیردرێت، بۆیە بە ڕوون و ئاشکرایی دیارە کە بڕیارەکە دەستى ئەنقەستانە و شەخسیانەیە.
٩. ئەمە لە چوارچێوەى کارى وەزارەتى خوێندنى باڵادا نییە بۆ بڕیاردانى لەم شێوەیە و پەیوەستە بە وەزارەتى پەروەردەوە، بەڵام بۆ ئیفتیزازکردنى وەزارەتى پەروەردە و هەندێک لایەن ئەم کارە دەکات و خراپیەکەى بەسەر وەزارەتى پەروەردەدا دەشکێتەوە.
١٠. بڕیارەکە بە تەلەفۆنێک و لە لایەن هێرۆخانەوە بە وەزیرى خوێندنى باڵا گوتراوە و ئەویش جێبەجێى کردووە.
١١. بڕیارەکە کە داواى پووچەڵکردنەوەى بۆ دەرچوو، وەزیرى خوێندنى باڵا مانى گرت و چووەوە ماڵەوە و گوتى نایەمەوە سەر کار، بۆ ئەوەى کە لەم دۆخەدا هێندەى تر کێشەکە گەورەتر نەبێت و دۆخى نێوان یەکێتى و پارتى گەورەتر نەبێت بەتایبەت کە هەردوولا سەرقاڵى پڕۆسەى ڕیفراندۆمن، سەرۆک وەزیران پووچەڵکردنەوەکەى ڕاگرتووە.
.
عبدالرحمن سنجاوی/نووسەر و ڕۆژنامە نووس
نووسراوه لهلایهن
Raw Raw
ليست هناك تعليقات: